Binnenkort start de pilot Windwokkels. Eén van de deelnemers aan de test van kleine windmolens is Henk Switzer. Hij bedacht en construeerde zelf de Tornilo-TX en wil die op korte termijn in productie brengen.
De windturbine in de werkplaats van deze ondernemer in zonnewering aan de Vang ziet er niet als zodanig uit. Het oogt als een soort kast van een meter bij een meter. Maar het werkt wel degelijk. Zodra hij een klein duwtje tegen de rotor geeft, begint de lamp die op de generator is aangesloten te branden.
Switzer heeft er jaren aan voorbereiding in zitten. “Ik ben begonnen met het bouwen van een generator voor elektrische auto, omdat die heel weinig terughalen uit het rendement. De generator was goed, maar de toepassing in de elektrische auto’s duurde te lang.”
“Later dacht ik aan windenergie. Grote windmolens zijn hier niet gewild. Ik dacht: als ik nu eens een kleine molen maak die overal kan staan. Betaalbaar, duurzaam, onopvallend en zo goed mogelijk, waarmee iedereen zelf een bron heeft om stroom op te wekken, particulieren en ondernemers.”
“Eerst heb ik gekeken wat er al op de markt was. Ik bekeek op internet filmpjes. Eindconclusie was dat er eigenlijk geen goede windwokkel te koop is. De materialen zijn slecht, de opbrengst laag en de prijs hoog. Geen dingen die zich binnen hun levensduur kunnen terugverdienen.”
“Misschien zou die van mij dat wel kunnen. Ik had al een goeie generator, als ik een manier kan vinden om een goede opbrengst te krijgen, betaalbaar, sterk, lichtgewicht et cetera. Na heel veel denkwerk en proberen kwam dit er uit”, wijst hij op het model in de werkplaats.
“Bij nagenoeg alle bestaande windwokkels zit de as waarop de wokkel draait aan één kant vast. Door de enorme kracht die er op in werkt, gaat de as wrikken, bewegen en trillen. Na een aantal jaar gaat ‘ie stuk. Dat wilde ik niet. Daarom heb ik gekozen voor deze kooiconstructie. Daarin draait de as zowel boven als onder in een lager, trilt niet, heeft minimale weerstand en veroorzaakt nauwelijks geluid. Dit kan minimaal 20 jaar mee.”
“Ik wilde de draaiende rotor uit het zicht. Als dit bovenop huizen komt, dan moet het aan de buitenkant stilstaan en van binnen draaien.” Hij toont een fotomontage met huizen, waarop twee turbines zijn gemonteerd. “Dit valt amper op.”
Wijzend op de bladen aan de buitenkant. “Deze zijn zó gevormd en geplaatst dat de tussenruimte naar binnen toe iets vernauwt. Daardoor krijgt de windstroom een versnelling, het zogeheten venturi-effect. Doordat de wind met extra veel kracht tegen de rondgaande schoepen blaast, komt dit ten goede aan de rotor. De buitenbladen zorgen ook dat er geen vogels in vliegen.”
“Het hele apparaat wordt gemaakt van gerecycled kunststof. Dat is supersterk en heeft weinig gewicht. Ik denk het hele apparaat 60 á 70 kg weegt, misschien nog minder. De as heeft ook nauwelijks weerstand.” Om dat de demonstreren, zet hij een accuboor op een staafvormige generator. En inderdaad, ook met één hand is die met gemak vast te houden. Intussen gaat een lamp van 200 Watt fel branden.
Wijzend op de generator, een cruciaal onderdeel van de turbine: “Hier is heel veel denk- en testwerk aan vooraf gegaan. Er waren bijvoorbeeld veel koper en magneten voor nodig. Ik heb het helemaal zelf gemaakt. Veel uitproberen om binnen een klein formaat een zo hoog mogelijke opbrengst te halen. Ik snap nu waarom het maken van een nieuw product zóveel tijd vergt.”
“Ik heb alles gedaan om het zo goed mogelijk te maken. Alles wat ik heb, heb ik er in gestoken en voor de benodigde investeringen heb ik hulp gehad van zo’n dertig Texelse ondernemers. Ik denk dat we iets goeds hebben, waar je echt iets aan hebt. Want ik wil niet dat mensen zich bekocht voelen. Ik heb hem getest op verschillende locaties. Hiermee kun je op jaarbasis boven de 1000 kWh per jaar komen, op een goede windplek zelfs ruim daarboven. Mijn doel is om de netto investering onder de €2.500,- te houden. Dan ligt de terugverdientijd ver binnen de technische levensverwachting.”
“Je kunt ze ook stapelen, maximaal drie op elkaar. Bijvoorbeeld op boerenerven. Dat scheelt flink in de kosten, want je hebt dan per drie maar één generator nodig. Je kunt ook een hele wand bij je bedrijf neerzetten.”
Uitdaging is nu om, samen met de fabrikant, een mal te gieten en de Tornilo-TX in productie te brengen en het benodigde kapitaal bij elkaar te brengen. Switzer gaat ervan uit dat het allemaal lukt.
Over de pilot: “Er komen drie locaties, ik denk dat elke plek weer een andere opbrengst geeft. Er wordt door een onafhankelijke instantie gemeten. Bij elke windsterkte wordt er exact gemeten.”
Meer informatie is te vinden op de website tornilo-tx.nl.
Publicatie: De Texelse Courant 4 januari 2024
Geschreven door: Gerard Timmerman